آینده صنایع فولاد: تحولات، چالش ها و فرصت ها

آینده صنایع فولاد: تحولات، چالش ها و فرصت ها

امروزه صنایع فولاد در سراسر جهان، به عنوان یکی از پایه های اصلی تمدن نوین جهان امروزی به حساب آمده و نقشی حیاتی و عظیمی در تمام ابعاد جهانِ صنعت، نظیر ساخت و ساز، تشکیل و راه اندازی زیرساخت ها، تولید محصولات صنعتی و غیر صنعتی و هر بعدی که در بازار پر تقاضای امروزه وجود دارد، ایفا می کند. صنایع مرتبط با ساخت و تولید محصولات فلزی و فولادی از گذشته تاکنون همواره با تحولات و چالش های متعددی روبرو بوده است. این تحولات و چالش ها همواره تاثیرات مهمی در جهت رشد و شکوفایی این صنعت کلیدی داشته اند و گاها یک سری عوامل منجر به رشد فزاینده ی این صنعت و سایر صنایع مرتبط در کشور شده‌ است.

میزان رشد صنایع ساخت و تولید محصولات فولادی گاها به گونه ای است که پیشرفت آن، نقش پر رنگی را در میزان رشد اقتصادی و درآمد ملی یک کشور طی بازه زمانی کوتاهی داشته است.

تغییرات در سیستم اقتصاد جهانی، میزان عرضه و تقاضا در کشورهای مختلف، میزان پیشرفت صنایع مختلف کشورها و همینطور عوامل وابسته در تولید محصولات فلزی و فولادی تنها و تنها بخش کوچکی از عوامل مهم در تغییرات و روند پیشرفت صنایع فولادی در طی دهه های اخیر بوده اند. ما در این مقاله قصد داریم که به بررسی آینده صنعت فولاد در سطوح جهانی و کشوری، با تمرکز بر وضعیت فعلی شرایط جهانی پردازیم و ببینیم که چه آینده ای پیش روی صنایع عظیم فولادی است؟ پس با سافا همراه باشید.

تحولات صنعت فولاد در طی دهه های اخیر

امروزه، صنعت فولاد با رشد تقاضا در بازارهای نوظهور و در حال توسعه، به ویژه در آسیا و آفریقا مواجه است. این تقاضا عمدتاً ناشی از رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و توسعه زیرساخت ها است. از سوی دیگر، نگرانی های زیست محیطی و فشار برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، چالش هایی را برای این صنعت ایجاد کرده است.

صنعت فولاد در طول تاریخ خود شاهد تحولات متعددی بوده است. این تحولات هر کدام به نوعی توانسته اند تاثیرات قابل توجهی روی اقتصاد و میزان رشد صنایع تولید لوازم فولادی بگذارند. این تحولات به صورت کلی، شامل موارد زیر می‌شوند:

تغییر در فرایند ها و روش‌های تولید: با پیشرفت و رشد تکنولوژی های ساخت و تولید در فرایند های تولید فولاد، روش‌های قدیمی و کلاسیک تولید فولاد، به تدریج جای خود را به روش‌های مدرن‌ تر و کارآمد تر مانند کوره‌های بلند، کوره‌های قوس الکتریکی و احیای مستقیم دادند.

افزایش جهانی تقاضا: به طور کلی تقاضای جهانی برای فولاد به طور پیوسته در حال افزایش بوده است و در دهه ی اخیر رشد تصاعدی تقاضای فولاد و محصولات مرتبط با آن را در کشورهای مختلف و مخصوصا کشورهای در حال توسعه شاهد هستیم. دلیل این امر نیز کاملا مشخص است؛ رشد اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و افزایش مصرف فولاد در صنایع مختلف از جمله ساخت و ساز، خودروسازی و لوازم خانگی و ... منجر به افزایش نرخ جهانی تقاضای فولاد شده است.

جهانی شدن صنعت: از سال 2010 تا کنون تجارت جهانی فولاد به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این امر به دلیل کاهش موانع تجاری و افزایش سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه و کشورهای پیشرفته است.

نوآوری و فناوری: نوآوری‌ها و فناوری‌های جدیدی که به طور مداوم در حال توسعه و پیشرفت هستند تا فرآیند تولید فولاد را کارآمد تر، سازگار با محیط زیست و مقرون به صرفه تر کنند. بنابراین نوآوری و فناوری های روز، عوامل فوق العاده کلیدی در ایجاد تحولات بنیادی در صنایع فولاد می باشند.

چالش های صنایع فولاد در سال های دهه های اخیر 

همانطور که پیش از این گفتیم، صنعت فولاد امروزه با رشد تقاضا در بازارهای نوظهور و در حال توسعه، به ویژه در آسیا و آفریقا مواجه است. دلایل آن هم رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و توسعه زیرساخت ها است. اما از سوی دیگر، افزایش نرخ تقاضای فولاد، نگرانی هایی در رابطه با سلامت محیط زیست و خطرات زیست محیطی و افزیش میزان انتشار گازهای گلخانه ای، را به همراه داشته که به عنوان چالش های اساسی برای صنعت تولید فولاد ایجاد کرده است. به طور کلی، چالش های متعددی که صنعت فولاد با آن ها روبرو بوده است به شرح زیر می باشد:

رقابت جهانی: رقابت در صنعت فولاد در سطوح کشوری و جهانی بسیار شدید است. در این رقابت ها، آن کشوری برنده است که میزان تولیدات بالایی داشته باشد و توانایی تامین نیازهای کشور خود را داشته باشد و علاوه بر آن، بتواند تقاضای بازارهای بین المللی را نیز داشته باشد. به عبارتی دیگر، میزان خالص درآمدی که یک کشور می تواند از طریق تولیدات صنعت فولاد داشته باشد، شرط اساسی در رقابت آن کشور در سطوح جهانی می باشد.

با توجه به پیشرفت روز افزون کشورهای در حال توسعه، تعداد تولیدکنندگان فولاد در کشورهای مختلف رو به افزایش است. این مورد منجر به افزایش رقابت در این صنعت بوده که یکی از چالش های اساسی در صنایع فولاد شناخته شده است.

نوسانات قیمت مواد اولیه: با توجه به اتفاقات سیاسی و اقتصادی در سرتاسر جهان و همچنین نوساناتی که در بازارهای مالی وجود دارد، قیمت مواد اولیه مورد استفاده در تولید فولاد، مانند سنگ آهن و زغال سنگ و ... همواره در نوسان است. این امر تاثیر مستقیمی بر سودآوری شرکت‌های تولید کننده ی فولاد دارد. نوسانات شدیدی که معمولا به صورت دوره ای رخ می دهند، از بزرگ ترین چالش های صنایع فولادی در طی دهه های اخیر بوده است.

ملاحظات زیست محیطی: شاید بتوان بزرگ ترین چالش هایی که جهان صنعت همواره با آن رو به رو بوده و همچنان با آن دست و پنجه نرم می کند، میزان آلودگی و آلاینده هایی است که توسط کارخانجات و صنایع مختلف تولید می شود. تولید فولاد در اغلب اوقات، اثرات زیست محیطی منفی زیادی مانند آلودگی آب و هوا دارد. بر اساس آمار مشترک انجمن جهانی تولید فولاد و سازمان حفاظت از محیط زیست صنعت فولاد به طور کلی، حدود 7 تا 8 درصد از انتشار گازهای گلخانه ای مرتبط با انرژی در جهان را به خود اختصاص می دهد.

چشم اندازی از آینده صنایع فولاد در جهان 

همانطور که گفتیم صنعت فولاد فرصت های طلایی بسیاری در مسیر خود دارد که این موضوع با عوامل مختلفی که پیش تر ذکر کردیم می تواند بسیار بیشتر شود و رشد فوق العاده ای در این صنعت را شاهد باشیم. بر اساس آمار انجمن جهانی تولید فولاد (World Steel Association) که به اختصار WSA نامیده می شود، تقاضای جهانی فولاد در سال 2023 به 1.91 میلیارد تن رسید و پیش بینی می شود تا سال 2025 به 2.01 میلیارد تن برسد. علاوه بر این، منطقه آسیا و اقیانوسیه با 53.5 درصد، بزرگترین مصرف کننده فولاد در جهان است. کشو چین با 1.08 میلیارد تن، بزرگترین تولید کننده فولاد در جهان است. بعد از آن هند با 140 میلیون و 200 هزار تن دومین جایگاه در میان تولید کنندگان فولاد را در سرتاسر جهان دارد. ژاپن و آمریکا و روسیه و کره جنوبی به ترتیب رتبه های سوم تا ششم را به خود اختصصاص دادند.

با توجه به روندهای کنونی، انتظار می‌رود که صنعت فولاد در سال‌های آینده به رشد خود ادامه دهد. تقاضای جهانی برای فولاد همچنان در حال افزایش است و نوآوری‌ها و فناوری‌های جدید به افزایش کارایی و پایداری صنعت تولید فولاد کمک می‌کنند. با این حال، این صنعت همچنان با چالش‌هایی مانند رقابت جهانی، نوسانات قیمت مواد اولیه و ملاحظات زیست محیطی روبرو خواهد بود و کشورهایی که می خواهند در این صنعت پیشرو باشند باید به دنبال راهکارهایی برای حل این چالش ها نیز باشند.

آینده ی پیش روی صنایع فولاد در کشور ایران 

ایران با داشتن ذخایر عظیم سنگ آهن و موقعیت استراتژیک جغرافیایی، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به قطب تولید فولاد در منطقه دارد. بنا بر آمار انجمن جهانی فولاد، ایران در سال ۲۰۲۳ جایگاه خود را به عنوان دهمین تولیدکننده فولاد جهان حفظ کرد. تولید فولاد کشور در کل این سال ۳۱ میلیون و ۱۰۰ هزار و در ماه دسامبر2023 مقدار فولاد تولید شده، ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تن بود. تولید فولاد ایران در سال ۲۰۲۳، بیش از ۱.۸ برابر بیشتر از سال ۲۰۲۲ بود و تولید فولاد در ایران در سال 2023 میلادی، ۱۲.۱ درصد نسبت به 2022 قبل افزایش داشت. بدون شک ایران یکی از تولید کنندگان قدر در جهان به حساب می آید و به دلیل بهره مندی از منابع غنی و رشد فزاینده ی تکنولوژی صنعت فولاد در ایران، آینده ی درخشانی برای صنایع وابسته به فولاد پیش بینی شده است. بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، ظرفیت تولید فولاد خام در ایران تا سال 1404 به 55 میلیون تن خواهد رسید. علاوه بر این، صنعت فولاد ایران، با رشد 10 درصدی در سال 1402، یکی از سریع ترین نرخ های رشد را در جهان داشته است. با توجه به رشد تقاضای داخلی برای فولاد، افزایش صادرات به کشورهای همسایه و حمایت های دولتی، چشم انداز آینده صنعت فولاد در ایران بسیار روشن و امیدوار کننده است.

در ادامه به برخی از عوامل کلیدی که بر آینده این صنعت در ایران تاثیرگذار خواهند بود اشاره می کنیم:

- افزایش سرمایه گذاری در نوسازی و به روز رسانی تکنولوژی های تولید

- تمرکز بر تولید فولاد با ارزش افزوده بالا

- توسعه اکتشاف و استخراج معادن سنگ آهن

- جذب سرمایه گذاری خارجی

- حمایت از تحقیق و توسعه

- رعایت الزامات زیست محیطی

درخشش شرکت سافا 

شرکت ساخته های فلزی اصفهان (سافا) با 52 سال سابقه ی درخشان در تولید انواع لوله ها مانند لوله پروفیل و لوله داربستی، انواع پروفیل مانند پروفیل سبک و پروفیل سنگین و همچنین انواع قوطی های پروفیل و قوطی آهنی و سایر مقاطع فولادی، یکی از مهمترین تولیدکنندگان محصولات فلزی و فولادی در ایران است. این شرکت با بهره مندی از تکنولوژی های روز دنیا و متخصصان مجرب، محصولاتی با کیفیت بالا و تنوع زیاد به مشتریان خود ارائه می دهد. پیشنهاد می کنیم برای آشنایی و شناخت محصولات سافا به صفحه محصولات مراجعه فرمایید. ضمنا در نظر داشته باشید که ما یک کاتالوگ جامع نیز برای شما در نظر گرفته ایم که به دو زبان فارسی و انگلیسی طراحی شده اند. شما می توانید با استفاده از کاتالوگ جامع محصولات سافا، به تمام اطلاعات مورد نیازتان دسترسی داشته باشید.

سافا با سیستم مدیریت کیفیت ISO9001:2015، متعهد به ارائه محصولات و خدمات با کیفیت به مشتریان خود است. این شرکت از سال 1351 تاکنون با تمرکز بر نوآوری و مشتری مداری، در تلاش است تا نقشی موثر در پیشرفت صنعت فولاد ایران ایفا کند. شرکت سافا خود را ملزم و متعد می داند تا با توسعه بازار و افزایش سهم بازارهای داخلی و بین المللی، توسعه محصولات تولیدی بر اساس آینده نگری و همچنین حفظ و ارتقا کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده به مشتریان، رضایت مندی و اعتماد مخاطبین خود را به بهترین شکل کسب نماید. از مهم ترین دستاوردهای خانواده سافا، بالا بردن سطح رابطه اثربخش با مشتریان و توانبخشی کسب و کار آن ها و ارائه راهکارهای موثر و روز جهان درحیطه های مورد نیاز مشتریان است.